Ботулизм касаллиги микроби овқатдан заҳарланишнинг энг оғир  турини келтириб чиқаради. Кислородсиз муҳитда  кўпайгани боис сабзавот ва гўшт маҳсулотларидан санитария-гигиена қоидаларига риоя этмай, консерва тайёрлаш унинг урчишига қулай муҳит яратади. Сут ва сут маҳсулотлари, узоқ вақт туриб қолган овқатлар ҳам ботулизм келиб чиқиши манбаи-дир.

Бундай егуликни одам оғзига олиб ютмаса ҳам, хасталик келиб чиқиши учун етарлидир. Заҳари қонга тез сўрилади ва жуда кучли таъсир қилади. Яширин даври 2 соатдан 8-10 кунгача чўзилиб, биологик фаоллиги жиҳатидан бошқа микроб ва токсинлардан кучли, атиги 3 микрограмми   инсонни ҳалок этишга қодир.

Зарарланган таом  истеъмол этганлар 2-3 соат ичида, баъзан бир суткадан кейин ошқозони оғриб, қайт қила бошлайди. Бошнинг қаттиқ оғриши, оғиз бўшлиғининг қуриши, кўз хиралашиб, нарсаларнинг иккитадан бўлиб кўриниши унинг илк белгиларидир. Кейин қон босими тушади, бўйин ва оёқ мушаклари заифлашади, юрак ва асаб тизими фаолияти кескин бузилади. Бундай ҳолларда зудлик билан шифокорга мурожаат этмасликнинг оқибати ўлим билан тугаши мумкин. Юқоридаги ҳолатлар кузатилганда "тез ёрдам" чақириш лозим. Врач келгунига қадар эса беморга кўп миқдорда суюқлик бериш керакки, бу ошқозон-ичак йўлидаги микроблар зарарини бирмунча камайтиради. 

Ботулизм билан оғримаслик учун  рўзғорда тозаликка қатъий риоя қилиш зарур.  Уй шароитида тайёрланган мураббо, шарбат ва тузламаларни   банкани очмасдан яхшилаб кўздан кечириш, мабодо суюқлиги лойқаланган, қопқоғи кўтарилган ёки ичидагилар  эзилиб кетган тақдирда, истеъмол қилмаслик керак.

Бахтиёр РАҲИМБОЕВ,  туман СЭО ва ЖСБ

жамоатчилик билан ишлаш бўлими мудири.