2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси келгуси беш йиллик тараққиётимизни белгилаб берадиган ҳужжатдир. Ҳаракатлар стратегиясига мувофиқ, хусусий тадбиркорлик ва кичик бизнеснинг янада равнақ топиши учун эркинлик бериш ва қулай имкониятлар яратиш юртимизда ишбилармонлик муҳитини янада яхшилаш ва мустаҳкамлашга замин яратади.
Бугун олдимизга қўйилаётган мамлакатимизда тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқлари ва манфаатларини қонун билан ҳимоя қилиш ҳамда уларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлашга йўналтирилган вазифалар ана шу мақсадларга хизмат қилаяпти.
Хусусан, тегишли ҳужжатларга мувофиқ, давлат хизматларидан фойдаланишда бюрократик тўсиқларни бартараф этиш, очиқлик ва шаффофликни таъминлаш, тадбиркорликнинг хизмат кўрсатувчи мансабдор шахслар билан бевосита алоқасини истисно қилиш мақсадида туман (шаҳар) ҳокимиятлари ҳузуридаги тадбиркорлик субъектларини рўйхатга олиш инспекциялари негизида «ягона дарча» тамойили асосида тадбиркорлик субъектларига давлат хизматлари кўрсатиш ягона марказлари ташкил этилди.
«Ягона дарча» марказларининг афзаллиги шундаки, тезкор ва қулай бу тизим тадбиркорларимизнинг турли давлат идоралари эшига олдида навбат кутиб, ортиқча вақт ва сарф - харажат қилишига чек қўйди. Барча давлат ва хўжалик бошқаруви органлари томонидан давлат хизматлари кўрсатиш жараёнини назорат қилиб бориш адлия органлари зиммасига юклатилди.
Давлатимиз раҳбарининг жорий йил 1 февралдаги «Тадбиркорлик субъектларига давлат хизматларини кўрсатиш механизмларини такомиллаштиришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги қарори тадбиркорлик субъектларига давлат хизматлари кўрсатишнинг сифати ва ошкоралигини, замонавий АКТдан фойдаланиш кўламини янада ошириш, тадбиркорларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш кафолатларини кучайтиришда муҳим қадам бўлди. Қарорга мувофиқ, мулкчилик шаклидан қатъи назар (банклар ва кредит бюролари, уларнинг филиал ваколатхоналаридан ташқари), барча тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш «ягона дарча» марказлари томонидан амалга оширилади. Бу билан тадбиркорлик субъектларини рўйхатдан ўтказиш ва ҳисобга қўйишнинг мавжуд тарқоқ тизими яхлитланди.
Вазирлар Маҳкамасининг шу йил 9 февралдаги қарори асосида Тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш тартиби тўғрисида, Тадбиркорлик субъект-ларининг ягона давлат реестрини юритиш тартиби тўғрисида низомлар ҳамда Тадбиркорлик субъект-ларини давлат рўйхатидан ўтказишда рўйхатдан ўтказувчи органлар ва ваколатли ташкилотларнинг ўзаро ҳамкорлиги регламенти тасдиқланди, ҳамда жорий йилнинг 1 апрелидан бошлаб амалга киритилди.
Янги тизим жорий этилиши билан тадбиркорлик субъектларини рўйхатдан ўтказишда қатор қулайликлар йўлга қўйилди. Апрель ойи-дан эътиборан тадбиркорлик субъектлари «ягона дарча» марказига шахсан келиб ёки www.my.gov.uz портали орқали давлат рўйхатидан ўтиши мумкин. Бундан ташқари, тадбиркорлик субъектлари-юридик шахслар рўйхатдан ўтиш учун тақдим этиладиган ҳужжатлар қисқартирилди. Эндиликда рўйхатдан ўтиш учун белгиланган тартибда тўлдирилган ариза ва таъсис ҳужжатларини тақдим этишнинг ўзи етарли ҳисобланади. Таъсис ҳужжатлари давлат рўйхатидан ўтказувчи орган томонидан текширилмайди, яъни экспертиза қилинмайди.
Тадбиркорлик субъектлари-жисмоний шахслар эса давлат рўйхатидан ўтиш учун фақатгина белгиланган шаклдаги аризани тақдим этади, холос.
Яна шуни таъкидлаш жоизки, тадбиркорлик субъектлари агар давлат рўйхатидан ўтиш учун Интернет орқали мурожаат этса, давлат божларининг белгиланган миқдоридан ярмини тўлайди. Бу эса тадбиркорларимизни янада кўпроқ АКТ имкониятларидан фойдаланишига рағбат бўлади. Тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш тўғрисидаги гувоҳномалар ҳам қоғоз кўринишида берилмайди. У тизимда шаклланади ва гувоҳномани тадбиркорлик субъектлари исталган нусхада чоп этиши мумкин. Тегишли органлар эса тадбиркорлик субъектларининг давлат рўйхатидан ўтганлиги тўғрисидаги маълумотни тизим орқали билиши мумкин. Фирма номларини олиш ҳам реал вақт режимида амалга оширилади. Давлат реестри марказлашган тарзда тизим орқали тегишинча «ягона дарча» марказлари томонидан шакллантирилади ва юритилади. Қайта ташкил этилаётган тадбиркорлик субъекти-юридик шахснинг бу ҳақда оммавий ахборот воситаларида эълон беришига ҳам ҳожат қолмайди. Мазкур хабарномани Ягона порталда эълон қилишнинг ўзи етарли бў-лади.
Комилжон Мираҳмедов, туман «ягона дарча»
маркази директори.
